Istnieje kilka sposóba aby zmniejszyć ryzyko pożaru w Twoim domu lub przynajmniej ograniczyć jego skutki.
1. Zainstaluj czujniki dymu, tlenku węgla i gazu w każdym pomieszczeniu
Czujniki są najskuteczniejszym sposobem wczesnego wykrywania zagrożeń a kosztują zaledwie kilkadziesiąt złotych (ceny od 20-100zł).
- czujka gazu
- czujka tlenku węgla
- czujka dymu
Zamontuj je w każdym pomieszczeniu, uwzględniając strych, poddasze, piwnicę, garaż i kotłownię. Dzięki temu zyskasz czas na reakcję np. podczas snu, zanim ogień lub szkodliwe gazy się rozprzestrzenią. Wybieraj modele zgodne z polskimi normami bezpieczeństwa i pamiętaj o regularnym testowaniu i wymianie baterii.
Państwowa Straż Pożarna radzi, że najlepszym miejscem na montaż czujki dymu jest środek płaskiego sufitu. Na sufitach pochyłych (jednospadowych i dwuspadowych) trzeba montować czujki dymu w obszarze do 90 cm od najwyższego punktu (mierząc poziomo), przy zachowaniu minimalnej odległości (10 cm) od górnej krawędzi czujki do sufitu.
2. Kup gaśnice i umieść je w strategicznych miejscach
Gaśnice są podstawowym narzędziem do gaszenia ognia w jego początkowej fazie. Upewnij się, że posiadasz co najmniej jedną gaśnicę proszkową ABC, która skutecznie gasi pożary wywołane przez ciała stałe, ciecze palne oraz gazy. Rozmieść je w strategicznych miejscach czyli w drodze z sypialni do drzwi wyjściowych oraz w kluczowych pomieszczeniach:
- w kuchni, gdzie ryzyko pożaru jest największe,
- w garażu, gdzie mogą znaleźć się łatwopalne materiały takie jak oleje silnikowe czy paliwo do kosiarki,
- w kotłowni, gdzie znajduje się źródło ogrzewania.
Pamiętaj, aby co roku sprawdzać ich stan techniczny, a raz na kilka lat wymieniać na nowe lub serwisować.
3. Wykonuj obowiązkowe przeglądy techniczne
Artykuł 62 Prawa budowlanego nakłada na ciebie obowiązek regularnych przeglądów instalacji. Przegląd gazowy i kominiarski musisz wykonać co roku, a przegląd elektryczny i budowlany co 5 lat. Zlecaj te kontrole wykwalifikowanym fachowcom z uprawnieniami i przechowuj dokumentację potwierdzającą ich wykonanie.
PAMIĘTAJ! Protokoły z tych 4 obowiązkowych przegladów są wymagane przez większość OWU polis ubezpieczeniowych, bez nich uzyskanie odszkodowania za pożar domu jest niezwykle trudne lub wręcz niemożliwe. Jest to szczególnie ważne jeśli posiadasz dom w kredycie hipotecznym.
- przegląd kominiarski co 1 rok
- przegląd instalacji gazowej co 1 rok
- przegląd instalacji elektrycznej co 5 lat
- przegląd budowlany co 5 lat
4. Wąż ogrodowy z łącznikiem do kranu
Wąż ogrodowy to niedrogie, ale bardzo praktyczne narzędzie, które może być użyte do ugaszenia małego pożaru na zewnątrz budynku a które każdy właściciel domu posiada. Wybierz wąż o odpowiedniej długości, aby mógł dotrzeć do wszystkich kluczowych miejsc na twojej posesji. Podłącz go do kranu za pomocą łącznika, aby był zawsze gotowy do użycia. W przypadku ognia na trawniku, w altanie czy przy ścianie domu, wąż ogrodowy pozwoli szybko zareagować i zminimalizować straty.
Pamiętaj aby nie używać wody do gaszenia pożarów instalacji elektrycznej.
5. Zapewnij łatwy dostęp do tablicy z bezpiecznikami
Tablica bezpiecznikowa powinna być zawsze łatwo dostępna w sytuacji awaryjnej. Usuń wszelkie przedmioty, które mogą blokować dostęp, i zadbaj o dobre oświetlenie w tym miejscu. W razie zwarcia, przepięcia lub pożaru instalacji elektrycznej musisz szybko wyłączyć zasilanie, aby ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się ognia i ułatwić akcję gaśniczą.
6. Przechowuj klucz do zewnętrznej skrzynki z głównym bezpiecznikiem
Jeśli twój główny wyłącznik prądu znajduje się w skrzynce zewnętrznej, zadbaj o to, aby klucz do niej był przechowywany w łatwo dostępnym miejscu. Poinformuj wszystkich domowników, gdzie znajduje się ten klucz, aby mogli z niego skorzystać w nagłych sytuacjach. W razie pożaru lub uszkodzenia instalacji elektrycznej szybkie odcięcie głównego zasilania może zapobiec tragedii i przyspieszyć akcję gaśniczą.
7. Przechowuj urządzenia z bateriami litowo-jonowymi w bezpiecznym miejscu
Urządzenia na baterie litowo-jonowe, takie jak powerbanki, laptopy czy telefony, mogą stać się źródłem pożaru, jeśli są przechowywane w niewłaściwy sposób lub gdy przegrzewają się podczas ładowania. Przechowuj je z dala od źródeł ciepła i łatwopalnych materiałów. Nigdy nie zostawiaj ich na ładowaniu bez nadzoru, zwłaszcza podczas nieobecności w domu.
Pamiętaj również aby zostawiać je w miejscach, w których nawet podczas samozapłonu, nie przyczynią się do zapalenia innych elementów.
8. Podłącz czujniki dymu do systemu alarmowego
Podłączenie czujników do systemu alarmowego pozwala otrzymywać powiadomienia na telefon, nawet gdy jesteś poza domem. To szczególnie ważne, jeśli wybuchnie pożar podczas twojej nieobecności. Takie rozwiązanie umożliwia szybkie powiadomienie straży pożarnej i ograniczenie strat. Prawie każdy system alarmowy posiada czujniki z możliwościa pdpięcia do centrali alarmowej.
9. Regularnie testuj czujniki i wymieniaj baterie
Czujniki wymagają regularnej kontroli. Raz w miesiącu przeprowadź test każdego urządzenia, wciskając przycisk testowy. Baterie wymieniaj co najmniej raz do roku lub zgodnie z zaleceniami producenta. Pamiętaj, że każdy czujnik ma określony termin ważności – zwykle wynosi kilka lat. Wymieniaj je na nowe, gdy zbliża się koniec daty ważności danej czujki.
10. Przestrzegaj przepisów przeciwpożarowych
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej nakłada obowiązki na właścicieli domów jednorodzinnych. Upewnij się, że twój dom spełnia wymagania, takie jak odpowiednie zabezpieczenie kotłowni, drożność kominów i wentylacji oraz przeglądy techniczne instalacji. Przestrzeganie tych przepisów nie tylko zmniejsza ryzyko pożaru, ale również chroni cię przed konsekwencjami prawnymi.
11. Zainstaluj drzwi przeciwpożarowe w kotłowni
Drzwi przeciwpożarowe nie są obowiązkowe ale są skuteczną barierą, która może powstrzymać rozprzestrzenianie się ognia z kotłowni na resztę domu. Wybierz drzwi z odpowiednim certyfikatem i upewnij się, że są poprawnie zamontowane.
12. Nie przechowuj łatwopalnych materiałów blisko źródeł ciepła
Trzymaj drewno, węgiel, podpałki, kartony czy stare gazety w bezpiecznej odległości od kominka, kotła czy pieca. Nawet mała iskra może wywołać pożar, jeśli w pobliżu znajdują się materiały łatwopalne.Nie przechowuj śmieci w pobliżu kotłowni, szczególnie śmieci z kategorii papierowych mogą okazać się szczególnie niebezpieczne w bliskim otoczeniu źródła ciepła.
13. Regularnie konserwuj urządzenia grzewcze
Kotły gazowe, piecyki na paliwa stałe i inne urządzenia grzewcze wymagają regularnych przeglądów. Zlecaj ich konserwację wykwalifikowanym specjalistom co najmniej raz w roku. Sprawny sprzęt nie tylko zmniejsza ryzyko pożaru czy zatrucia tlenkiem węgla, ale także poprawia efektywność ogrzewania.
14. Czyść przewody kominowe i wentylacyjne
Jeśli ogrzewasz dom węglem lub drewnem, czyszczenie przewodów kominowych co 3 miesiące jest obowiązkowe. Drożne kominy zmniejszają ryzyko pożaru i zatrucia tlenkiem węgla. Możesz to zrobić samodzielnie lub z pomocą kominiarza.
Spalanie w piecu mokrego drewna, płyt wiórowych, odpadów komunalnych, śmieci oraz materiałów z tworzyw sztucznych i gumy prowadzi do odkładania się sadzy wewnątrz przewodu kominowego. Sadza ta jest pozostałością po niepełnym spalaniu tych materiałów. Jej nagromadzenie może skutkować zapaleniem się sadzy w kominie.
Pożar sadzy charakteryzuje się bardzo wysoką temperaturą, przekraczającą 1000°C, co może prowadzić do rozszczelnienia komina. W efekcie istnieje ryzyko zapalenia się elementów konstrukcyjnych budynku znajdujących się w pobliżu przewodu kominowego.
Pamiętaj, że pożary sadzy to jedna z głównych przyczyn pożarów w domach jednorodzinnych. Komin po pożarze sadzy zostaje wyłączony z użytkowania co w środku sezonu grzewczego może być poważnym problemem.
15. Przygotuj scenariusz ewakuacji z domu
Opracuj plan ucieczki, który uwzględnia różne scenariusze pożaru. Przeanalizuj, jak domownicy mogą się wydostać się na zewnątrz, jeśli ogień odetnie dostęp do klatki schodowej lub drzwi. Upewnij się, że wszyscy wiedzą, jak wyłączyć prąd i odblokować rolety antywłamaniowe.
Zwróć szczególną uwagę na fakt, że rolety antywłamaniowe, które najczęściej zamykamy na noc, mogą zostać odcięte od prądu i pozostaną zamknięte. Rozważ ten scenariusz przygotowując domowników na opuszczenie domu podczas pożaru w różnych miejscach budynku.
16. Edukuj domowników o bezpiecznym korzystaniu z ognia
Przeprowadź szkolenie dla wszystkich domowników, w tym dzieci, na temat zasad bezpiecznego korzystania z otwartego ognia. Ustal konkretne miejsce na palenie świec i przypominaj, aby zawsze je gasić, zanim opuszczą pomieszczenie. Upewnij się, że zapalniczki czy świeczki nie są dostępne dla dzieci podczas Twojej nieobecności.
17. Naucz domowników gaszenia pożarów w kuchni
Poinformuj wszystkich, jak reagować w przypadku pożaru oleju na patelni lub innych zdarzeń związanych zapaleniem się garnków czy potraw w piekarniku. Pamiętaj, że nigdy nie gasimy takich pożarów wodą – należy użyć pokrywki lub grubej wilgotnej ściereczki, aby odciąć dostęp tlenu do ognia. Te proste umiejętności mogą zapobiec tragedii.
Stosując się do tych porad, zwiększasz bezpieczeństwo swojego domu i chronisz swoją rodzinę przed potencjalnymi zagrożeniami i rozprzestrzenieniem się ognia poza kuchnię.
18. Zabezpiecz instalacje elektryczną
W miejscach, gdzie nie przebywasz na co dzień, takich jak poddasze, strych, piwnica czy garaż, stosuj rozwiązania o zwiększonej odporności, w tym gniazdka hermetyczne z zabezpieczeniem IP56. Podobne zabezpieczenia warto zastosować w miejscach narażonych na ryzyko wycieku lub kontaktu z wodą, na przykład w kuchni w pobliżu zmywarki czy kranów.
Pamiętaj również, aby zabezpieczyć wszystkie urządzenia sieciowe, takie jak routery Wi-Fi czy przełączniki sieciowe, znajdujące się na poddaszach i strychach. W przypadku awarii lub zapalenia się zasilaczy albo samych urządzeń, należy zadbać o to, by ogień został odizolowany od otoczenia. W tym celu można zastosować specjalne ognioodporne puszki połączeniowe. Warto rozważyć również zabezpieczenie przewodów korytkami lub peszlem czyli karbowana rura elektroinstalacyjna na kable teletechniczne aby zabezpieczyć je przed uszkodzeniami i odizolować uszkodzony przewód od otoczenia.
19. Ubezpieczenie domu
Na koniec warto pamiętać, że nawet najlepsze zabezpieczenia techniczne nie są w stanie całkowicie wyeliminować ryzyka pożaru. Dlatego tak ważne jest odpowiednie ubezpieczenie domu, które zapewni wsparcie finansowe w razie niespodziewanych zdarzeń.
Szczególnie polecanym rozwiązaniem jest pakiet ALL-RISK, który chroni Twój dom przed skutkami wszelkich szkód, niezależnie od ich przyczyny (z wyjątkiem wyłączeń wskazanych w umowie). Tego typu polisa obejmuje nie tylko pożary, ale także inne zdarzenia losowe, takie jak zalania, huragany czy kradzieże. Dzięki temu możesz spać spokojnie, wiedząc, że Twój majątek jest odpowiednio zabezpieczony.
Pamiętaj, aby zapoznać się z Ogólnymi Warunkami ubezpieczenia (OWU), w których znajdziesz wszystkie wymagania wobec właściciela domu, w tym listę wymaganych przeglądów okresowych - prawie każda polisa ubezpieczenia domu wymaga ważnych protokołów z obowiązkowych przeglądów okresowych.