Przegląd instalacji gazowej to istotny element dbania o bezpieczeństwo domowników i użytkowników budynków, który jest uregulowany przepisami prawnymi. Regularne sprawdzanie stanu technicznego instalacji gazowej nie tylko zapewnia bezpieczne korzystanie z gazu, ale również pomaga uniknąć potencjalnych problemów związanych z wyciekami, awariami czy eksplozjami.
Zgodnie z polskim Prawem Budowlanym, dokładniej Art. 62, pkt 1.1.c, przegląd instalacji gazowej jest obowiązkowy raz do roku.
Przepis ten dotyczy zarówno instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych, jak i obiektach użyteczności publicznej. Ma na celu zapewnienie, że systemy gazowe działają poprawnie, są szczelne i nie stanowią zagrożenia dla życia ani zdrowia użytkowników.
Odpowiedzialność za przegląd instalacji gazowej spoczywa na właścicielu nieruchomości. W przypadku:
- domów jednorodzinnych to właściciel domu musi zadbać o to, aby corocznie dokonać przeglądu gazowego
- budynków wielorodzinnych, np. blokach mieszkalnych czy kamienicach, za przegląd odpowiada najczęściej wspólnota mieszkaniowa lub zarządca nieruchomości
Niezależnie od formy własności, obowiązek przeprowadzenia kontroli nie może być lekceważony, gdyż zaniedbanie tej kwestii może prowadzić do poważnych konsekwencji.
W przypadku domów jednorodzinnych, odpowiedzialność jest szczególnie istotna, gdyż to właściciel podejmuje decyzje dotyczące stanu technicznego instalacji, a brak przeglądów może skutkować nie tylko zagrożeniem zdrowia i życia, ale także problemami prawnymi czy finansowymi. Brak protokołu z corocznego przeglądu instalacji gazowej może bowiem stanowić podstawę do odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w przypadku jakiejkolwiek szkody związanej z użytkowaniem gazu. Co więcej, w sytuacjach awaryjnych, np. wybuchu butli gazowej, brak odpowiedniej dokumentacji może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej i karnej właściciela nieruchomości.
Przegląd instalacji gazowej musi być wykonywany przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. W Polsce są to specjaliści z zakresu dozoru i eksploatacji urządzeń gazowych, którzy posiadają certyfikaty potwierdzające ich kompetencje. Osoby te muszą być wykwalifikowane do pracy z instalacjami energetycznymi i gazowymi, ponieważ tylko profesjonalista jest w stanie ocenić, czy instalacja działa poprawnie, czy jest szczelna, oraz czy nie występują żadne inne nieprawidłowości mogące stanowić zagrożenie. Tego rodzaju kontrole obejmują szczegółowe sprawdzenie szczelności rur, kondycji urządzeń grzewczych oraz poprawności działania wentylacji, która jest nieodzownym elementem każdej instalacji gazowej. Specjalista dokonuje także oceny, czy gazowe urządzenia podłączone do instalacji działają zgodnie z normami technicznymi.
Rodzaje instalacji gazowych
Jeżeli chodzi o rodzaje instalacji gazowych, przegląd jest obowiązkowy niezależnie od tego, czy mamy do czynienia
- z instalacją opartą na gazie ziemnym,
- czy też na gazie z butli LPG.
Gaz ziemny jest dostarczany do budynku bezpośrednio z sieci gazowej, natomiast butle LPG są najczęściej używane w miejscach, gdzie dostęp do sieci gazowej jest utrudniony. W obu przypadkach instalacje muszą być regularnie sprawdzane, aby upewnić się, że są bezpieczne.
Ważną kwestią, o której należy pamiętać, jest fakt, że przepisy zabraniają stosowania obu rodzajów gazu równocześnie w jednej nieruchomości. Oznacza to, że właściciele budynków muszą zdecydować się na jedno z rozwiązań – albo instalację gazową opartą na gazie ziemnym, albo na system korzystający z butli LPG. W przeciwnym razie mogą pojawić się poważne problemy związane z bezpieczeństwem oraz trudności w przeprowadzaniu przeglądów.
W przypadku nowo zamontowanej instalacji gazowej, oprócz standardowego przeglądu, wymagane jest dodatkowe sprawdzenie szczelności instalacji z gazem obojętnym przed jej uruchomieniem. Nowa instalacja musi przejść próbę ciśnieniową, która pozwala stwierdzić, czy wszystkie połączenia są poprawnie wykonane, a instalacja spełnia wymogi szczelności. Przegląd ten jest kluczowy, gdyż nawet najmniejsze nieszczelności mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym wycieku gazu, który w połączeniu z iskrą może wywołać eksplozję.
Zmniejszenie ryzyka wycieku gazu
Właściciele nieruchomości, oprócz dbania o regularne przeglądy, powinni również stosować odpowiednie środki profilaktyczne mające na celu minimalizowanie ryzyka awarii instalacji gazowej.
Czujnik gazu
Jednym z najważniejszych elementów zabezpieczenia instalacji jest montaż czujników gazu. Czujniki te wykrywają obecność gazu w powietrzu i alarmują użytkowników o ewentualnym wycieku, co pozwala na szybkie działanie, np. wyłączenie dopływu gazu lub wezwanie odpowiednich służb. Czujniki gazu są szczególnie ważne w pomieszczeniach, gdzie znajdują się urządzenia grzewcze zasilane gazem, np. kotły, piecyki gazowe czy kuchenki.
Tester szczelności
Dodatkowo, w przypadku instalacji z butlą LPG, warto regularnie sprawdzać szczelność połączeń przy wymianie butli. Jednym ze skutecznych sposobów na sprawdzenie, czy instalacja jest szczelna, jest zastosowanie specjalnej pianki, którą można spryskać połączenia. W przypadku nieszczelności pojawią się pęcherzyki, co będzie sygnałem do natychmiastowego działania.
Serwisowanie urządzeń gazowych
Profilaktyka w postaci czujników gazu i regularnych kontroli szczelności to tylko jedna strona zabezpieczenia instalacji gazowej. Równie ważne jest dbanie o stan techniczny wszystkich urządzeń zasilanych gazem, takich jak kuchenki, piece, czy kotły grzewcze. Urządzenia te również powinny być regularnie serwisowane, aby upewnić się, że działają bezawaryjnie i nie stanowią zagrożenia. Warto również pamiętać o odpowiednim wentylowaniu pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia gazowe, gdyż dobra wentylacja zmniejsza ryzyko gromadzenia się gazu w przypadku niewielkich nieszczelności.
Brak protokołu z przeglądu instalacji gazowej
Brak protokołu z corocznego przeglądu instalacji gazowej może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji, szczególnie w kontekście odpowiedzialności finansowej i ubezpieczeniowej. W wielu przypadkach firmy ubezpieczeniowe, które odpowiadają za pokrycie strat związanych z uszkodzeniami powstałymi na skutek wycieku gazu, mogą odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli właściciel nieruchomości nie przedstawi ważnego protokołu potwierdzającego, że instalacja gazowa była regularnie kontrolowana. Jest to problem, którego wielu właścicieli nieruchomości nie bierze pod uwagę, jednak konsekwencje takiej sytuacji mogą być katastrofalne zarówno dla finansów, jak i dla bezpieczeństwa mieszkańców.
Firmy ubezpieczeniowe, które oferują ubezpieczenia nieruchomości, często uwzględniają w swoich polisach zapisy dotyczące konieczności utrzymania instalacji gazowej w odpowiednim stanie technicznym. W praktyce oznacza to, że właściciel nieruchomości, decydując się na ubezpieczenie swojego domu lub mieszkania, zobowiązuje się do przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa, w tym obowiązku wykonywania corocznych przeglądów technicznych instalacji gazowej.
Brak potwierdzenia wykonania takiego przeglądu, czyli brak ważnego protokołu sporządzonego przez uprawnionego specjalistę, może być podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w przypadku szkody wynikłej z wycieku gazu. Firmy ubezpieczeniowe skrupulatnie badają takie przypadki, aby ustalić, czy właściciel nieruchomości dołożył wszelkich starań, aby zapobiec szkodom, i czy jego działania były zgodne z prawem oraz umową ubezpieczenia.