Zgodnie z art. 62 Prawa budowlanego, każdy właściciel domu jednorodzinnego ma obowiązek przeprowadzania okresowych kontroli stanu technicznego budynku. W praktyce oznacza to przeglądy roczne i pięcioletnie instalacji, konstrukcji, kominów czy wentylacji.
Niestety, wielu właścicieli – z braku wiedzy, czasu lub środków a czasami nawet celowo – tego obowiązku nie spełnia. Jeśli jesteś jednym z nich i dalej nie chcesz wykonywać tych przeglądów to sprawdź jaki rodzaj i warunki ubezpieczenia dają Ci największe szanse na uzyskanie wypłaty odszkodowania na drodze sądowej.
Warto pamiętać: towarzystwa często sprawdzają, czy obowiązki z art. 62 Prawa budowlanego były spełnione dopiero po wystąpieniu szkody – nie przy zawieraniu polisy.
Czym grozi brak przeglądów budynku?
1. Możliwą odmową wypłaty odszkodowania
Towarzystwa ubezpieczeń mogą potraktować brak przeglądu jako rażące niedbalstwo – a to często prowadzi do odmowy wypłaty odszkodowania.
2. Możliwym zaniżeniem odszkodowania np. do 50%
W OWU (Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia) może znajdować się zapis o redukcji odszkodowania w przypadku braku wymaganej dokumentacji.
3. Możliwym ograniczeniem wysokości odszkodowania np. 150 000 zł
Niezależnie od wartości szkody, wypłacana jest maksymalnie określona kwota.
Jak wybrać ubezpieczenie domu, gdy nie chcesz wykonać przeglądów?
1. Wybierz ubezpieczenie typu All Risk
Ubezpieczenie All Risk (czyli od „wszystkich ryzyk”) to opcja znacznie lepsza niż standardowa ochrona od tzw. zdarzeń nazwanych. Zamiast zawężonej listy sytuacji objętych ochroną (np. pożar, grad, zalanie), All Risk obejmuje wszystko, co nie jest wyraźnie wyłączone w umowie.
Zalety:
- Ochrona przed nietypowymi sytuacjami,
- Brak potrzeby szczegółowego analizowania listy ryzyk,
- Często bardziej korzystne przy dużych szkodach (np. katastrofa budowlana).
2. Sprawdź, czy ubezpieczenie obejmuje rażące niedbalstwo
Rażące niedbalstwo to najczęstszy powód odmowy wypłaty odszkodowania. Brak przeglądu budynku może zostać uznany właśnie za taki przypadek. Dlatego szukaj polis z klauzulą ochrony również przy rażącym niedbalstwie – czyli takich, które wypłacą pieniądze nawet jeśli właściciel dopuścił się zaniedbania (np. nie wymienił instalacji przez 10 lat, nie czyścił komina, nie wykonał przeglądu). Sprawdź definicję rażącego niedbalstwa w OWU ponieważ te definicje potrafią różnić się dość znacząco w rożnych polisach.
3. Sprawdź, czy przeglądy są wymagane w OWU
Zwróć uwagę, czy obowiązek wykonywania przeglądów technicznych jest literalnie zapisany w OWU polisy czy pośrednio poprzez obowiązek stosowania przpiesów Prawa Budowlanego. Czasem pojawia się informacja, że przeglądy są wymagane, ale jednocześnie znajduje się zapis dopuszczający wypłatę odszkodowania mimo ich braku. Może to budzić wątpliwości – np. likwidator szkody może doszukiwać się winy właściciela, ale niekoniecznie zapyta o przeglądy.
4. Sprawdź, jakie dokumenty są wymagane przy zgłoszeniu szkody
Dowiedz się, jakie dokumenty trzeba przedstawić przy zgłaszaniu szkody i zadbaj, by ich kopie były przechowywane poza miejscem ubezpieczenia – np. w chmurze lub innym budynku. Przykładowo, likwodator szkody może zapytać o dokumenty odbiorowe budynku w tym odbiory kominiarskie czy pomiary po oddaniu instalacji elektrycznej do użytkowania.
5. Sprawdź dodatkowe wymagania i definicje np. bieżącą konserwację
Upewnij się, czy OWU nie zawiera innych obowiązków, takich jak regularna konserwacja instalacji i urządzeń. Nawet jeśli przeglądy nie są konieczne do wypłaty odszkodowania, ubezpieczyciel może oczekiwać potwierdzenia, że sprzęty były prawidłowo eksploatowane i konserwowane.
Podsumowanie – jak ubezpieczyć dom bez przeglądów aby zminimalizować szanse odmowy wypłaty odszkodowania?
Choć prawo wymaga wykonywania przeglądów, życie pokazuje, że nie każdy właściciel domu się do tego stosuje. Czy oznacza to, że jesteśmy bezbronni przy pożarze, zalaniu czy katastrofie budowlanej? Niekoniecznie. Pamietaj aby wybrać taką polisę, która w sporze sądowym daje ci większe szanse na wygraną:
Wybierz polisę All Risk – szeroka ochrona to podstawa.
Dodaj klauzulę rażącego niedbalstwa, jeśli jest dostępna.
Czytaj OWU i zwracaj uwagę na zapisy dotyczące obowiązków właściciela.
Wybierz polisy, które mają w OWU wypłatę odszkodowania nawet bez przeglądów ale zwróć uwagę na potencjalnie problematyczne dodatkowe wymogi np bieżącej konserwacji.
Skorzystaj z pomocy prawnika w komunikacji z ubezpieczycielem jeśli wiesz, że nie dopełniłeś obowiązków prawnych.
